Ποιος συνέτασσε τα διοικητικά έγγραφα στην Αθήνα; Ήταν η εγγραμματοσύνη διαδεδομένη στην αρχαία Αττική; Ο απλός λαός μπορούσε να γράψει, να διαβάσει και να καταλάβει τις επιγραφές που ήταν χαραγμένες σε λίθο ή σε θραύσματα κεραμικής; Η Άννα Μίσιου αναλύει σε βάθος ερωτήματα ζωτικής σημασίας για την κατανόηση της ποιότητας της δημοκρατίας και του πολιτισμού της Αθήνας. Εξετάζει πώς οι κλεισθένειες μεταρρυθμίσεις, ευνοώντας την πολιτική ισότητα στην εκτεταμένη γεωγραφική περιοχή της Αττικής, παρείχαν ένα καινούργιο πλαίσιο και μια νέα θεματολογία στη γραφή, ενώ προώθησαν την ανταλλαγή αξιόπιστων πληροφοριών ανάμεσα στους δήμους, τις φυλές και το αστικό κέντρο σε συγκεκριμένα σημαντικά ζητήματα, όπως είναι η κινητοποίηση του στρατού και η πολιτική οργάνωση του σώματος των πολιτών. Αναλύοντας διεξοδικά τη διαδικασία μέσω της οποίας οστρακίζονταν οι Αθηναίοι πολιτικοί και εξετάζοντας εκ νέου τη συμμετοχή των απλών πολιτών στη Βουλή των Πεντακοσίων, η Μίσιου αμφισβητεί την κυρίαρχη άποψη ότι η εγγραμματοσύνη δεν υπήρξε διαδεδομένη μεταξύ των Αθηναίων, και υποστηρίζει ότι η εγγραμματοσύνη ήταν εκείνη που διασφάλιζε την αποτελεσματική λειτουργία της αθηναϊκής δημοκρατίας.
ΕΤ: Tο βιβλίο υπάγεται στον Nόμο περί Eνιαίας Tιμής Bιβλίου, δηλαδή ισχύει μέγιστη έκπτωση 10%.
Η Άννα Μίσιου (1943–2011) γεννήθηκε στην Κατερίνη Πιερίας και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή στη Σχολή Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Καίμπριτζ (1986). Υπήρξε υπότροφος στο Πρόγραμμα Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Πρίνστον (Stanley J. Seeger fellowship) και στο Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. Εργάστηκε ως επιστημονική συνεργάτιδα στο Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (1974–1975), ως βοηθός στο σπουδαστήριο Κλασικής Φιλολογίας και Αρχαίας Ιστορίας και στην έδρα της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ (1975), ως ειδική επιστήμων στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1987–1988) και στο Τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου (1989–1990). Επί δύο δεκαετίες δίδαξε το γνωστικό αντικείμενο της Αρχαίας Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, απ’ όπου συνταξιοδοτήθηκε το 2010 στη βαθμίδα της αναπληρώτριας καθηγήτριας. Οι έρευνές της αφορούν την αθηναϊκή δημοκρατία, τη ρητορική, τις σχέσεις των δύο φύλων στην κλασική αρχαιότητα και τις σχέσεις των αρχαίων Ελλήνων με τους άλλους λαούς της Ανατολικής Μεσογείου. Έχει δημοσιεύσει, μεταξύ άλλων, το The Subversive Oratory of Andokides: Politics, Ideology and Decision-making in Democratic Athens (Cambridge University Press, 1992, 2007).
Σημείωμα του επιμελητή της ελληνικής έκδοσης
Κατάλογος εικόνων, χαρτών και πινάκων
Πρόλογος
Σημειώσεις της συγγραφέως
Συντομογραφίες
Εισαγωγή: Ιστορικό πλαίσιο, έννοιες και ζητήματα
1. Η γεωγραφία της εγγραμματοσύνης
2. Εγγραμματοσύνη και πολιτικό ήθος: Ο θεσμός του οστρακισμού
3. Εγγραμματοσύνη «δι’ αντιπροσώπου»: 1. Τα όστρακα
4. Εγγραμματοσύνη «δι’ αντιπροσώπου»: 2. Ενεπίγραφοι λίθοι
5. Η αθηναϊκή εγγραμματοσύνη στο κοινωνικοπολιτικό της πλαίσιο
Συμπεράσματα: Εγγραμματοσύνη και αθηναϊκή δημοκρατία
Παράρτημα Ι. Μελετώντας τα όστρακα: Τεχνικές δυσκολίες και προσωπικές υποθέσεις
Παράρτημα ΙΙ. Υπέρ μιας πρώιμης χρονολόγησης του θεσμού των πρυτάνεων
Παράρτημα ΙΙΙ. Η εγγραμματοσύνη πέρα από το αστικό κέντρο: Βουλευτές-πρυτάνεις από απομακρυσμένους δήμους
Βιβλιογραφικό επίμετρο
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο πηγών
Γενικό ευρετήριο
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας
Νικ. Πλαστήρα 100, Βασιλικά Βουτών
70013, Ηράκλειο Κρήτης
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΘΗΝΑΣ
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας
Θουκυδίδου 4, Πλάκα
105 56, Aθήνα